Canulezorg thuis
Ten eerste, wat is een canule?
Een canule, ook wel een venflon, poortkatheter, centrale lijn of een PICC-lijn genoemd, is een klein buisje dat in een ader of slagader wordt ingebracht om medicijnen of vloeistoffen toe te dienen, bloed af te nemen of de bloeddruk te controleren. De canule is verbonden met een langere buis, vaak een infuuslijn genoemd, die medicijnen of vloeistoffen uit zakken of flessen naar het lichaam brengt. Deze opstelling is eenvoudig te veranderen als dat nodig is.
Afhankelijk van waar het voor is en hoe lang het nodig is, kan een canule in verschillende delen van het lichaam worden geplaatst, zoals de arm, hand, nek, been of bij de schouder. Sommige mensen hebben een canule nodig voor behandelingen die ze thuis kunnen krijgen.
Het is belangrijk om de canule in de gaten te houden en te verzorgen, zodat deze goed blijft werken en infecties worden voorkomen. Hier zijn enkele dingen om in gedachten te houden:
- Canules worden op hun plaats vastgezet met een doorzichtige infuuspleister. Deze moet blijven zitten (maar kan worden vervangen) zolang de canule in gebruik is.
- Er kan een spalk gebruikt worden om de canule beter vast te zetten en te voorkomen dat deze verschuift. Een spalk kan worden gebruikt wanneer de canule wordt ingebracht in een ader in een lichaamsdeel dat buigt, zoals de elleboog of pols.
- Er kan een verband over de pleister worden gelegd om betere bescherming te bieden. Als dit het geval is, zorg er dan voor dat het verband de canule bedekt en het hele gebied beschermt. Als het verband nat of vies wordt, vervang het dan. Zorg er tijdens het baden of wassen voor dat de pleister en het verband schoon en droog blijven.
- Trek niet aan de canule of de aangesloten lijnen, want dit kan ertoe leiden dat de canule van zijn plaats verschuift, niet meer werkt of helemaal uitgetrokken wordt.
- Een zorgverlener moet de plaats van de canule en het verband altijd inspecteren voordat er medicijnen of vloeistoffen via de canule worden toegediend.
❗ Mensen met bloedstollingsproblemen of die bloedverdunnende medicijnen gebruiken, dienen uitgebreid advies in te winnen bij hun zorgverleners over het gebruik van een canule thuis. ❗
Dingen om op te letten
- Als er een kleine hoeveelheid bloed uit de canule op het verband lekt, is dat geen noodgeval, maar moet het verband worden vervangen. Neem contact op met het zorgteam voor advies.
- Als het de pleister of het verband nat of vuil wordt, moet het vlot worden vervangen. Neem contact op met het behandelteam voor hulp.
- Als de dop losraakt of een infuuslijn losraakt en er bloed uit de infuuslijn begint te lekken, trek dan medische handschoenen aan en probeer de infuuslijn of dop (ze zitten vastgeschroefd) opnieuw vast te maken. Dat kan alleen als ze schoon zijn. Als ze vuil zijn, oefen dan lichte druk uit boven de canule om de bloedstroom te stoppen en neem contact op met het zorgteam.
- Als de canule er helemaal uit komt, kan er een lichte bloeding optreden, maar dit is geen groot probleem. Verwijder het overgebleven verband en de canule, bedek het gebied met een gaasje of een tissue en oefen lichte druk uit. Als het bloeden is gestopt, doe er dan een pleister op en neem contact op met het behandelteam.
Mogelijke tekenen van infectie
Neem zo snel mogelijk contact op met het behandelteam als je een van de volgende symptomen opmerkt:
- De huid rond de canule wordt jeukerig, warm, rood, pijnlijk, gezwollen, wit of hard.
- Een zichtbare rode lijn langs de ader waar de canule is geplaatst.
- Pijn in of rond de plaats van de canule, of in de arm of het been waar de canule zich bevindt.
- De plaats van de canule lekt meer dan een kleine hoeveelheid bloed of vocht, en stopt niet vanzelf.
- Er ontstaat huiduitslag, een rood gloeiend gezicht of jeuk.
- Koorts. Een ongewoon hoge temperatuur (hoger dan 38℃/100.4℉).
Als je je zorgen maakt, aarzel dan niet om een arts te raadplegen. Het is belangrijk om elke aanzienlijke verandering in symptomen of het plotseling optreden van nieuwe symptomen zo snel mogelijk door een arts te laten evalueren.